تغدیه

۱۸۵ مطلب با موضوع «مواد شیمیایی غذایی» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

افزودنی های فراورده های گوشتی که استفاده می شوند بر اساس مقدار مطلوب محلول های عمل آوری که به گوشت تزریق می شود، مشخص می گردند که در اکثر موارد با راندمان پخت در محصول نهایی نیز در ارتباط است.

افزودنیهایی مانند نمک و فسفات تقریباً همیشه مورد مصرف قرار می گیرند. افزودنی های دیگر بر اساس تقاضای تولید کننده انتخاب می گردند.

فسفات ها و نمک عاملی فعال شدن پروتئینهای بافت عضلانی هستند.

افزودنی های فراورده های گوشتیی مانند سیترات سدیم ، کربنات ها ( کربنات پتاسیم و ....) ، کاراگینان ، نشاسته و پروتئین ها گهگاه برای دستیابی به راندمان پخت، سفتی و بافت مناسب به کار گرفته می شوند.

افزودن سیترات، قدرت یونی و تورم فیبرهای عضلانی را افزایش داده اما بر حلالیت پروتئین تأثیری ندارد.

کربنات، pH گوشت را افزایش داده و از این طریقموجب افزایش ظرفیت نگهداری آب میشود.

با این وجود تأثیر ترکیب سیترات و کربنات در افزایش حلالیت پروتئین، بسیار کمتر از ترکیب فسفات و نمک است.

پروتئینهای فعال گوشت، بهترین ماده برای دستیابی به بافت، انسجام و قابلیت برش مناسب هستند و افزودن فسفات از نقطه نظر تکنولوژیکی کیفیت مناسبی را ایجاد می کند.

افزودن سیترات، قدرت یونی و تورم فیبرهای عضلانی را افزایش داده اما بر حلالیت پروتئین تأثیری ندارد.

کربنات، pH گوشت را افزایش داده و از این طریقموجب افزایش ظرفیت نگهداری آب میشود.

با این وجود تأثیر ترکیب سیترات و کربنات در افزایش حلالیت پروتئین، بسیار کمتر از ترکیب فسفات و نمک است.

پروتئینهای فعال گوشت، بهترین ماده برای دستیابی به بافت، انسجام و قابلیت برش مناسب هستند و افزودن فسفات از نقطه نظر تکنولوژیکی کیفیت مناسبی را ایجاد می کند.

نکته :

افزودنی های فراورده های گوشتی مانند آسکوربات به دلیل pH قلیایی، در محلول عمل آوری با نیتریت واکنش نداده و تنها پس از تزریق به گوشت و کاهش pH به زیر ۷، محیط مناسبی برای واکنش تأمین می شود.

تشدید کننده های رنگ مانند اسید سیتریک، اسیدهای دیگر و گلوکونو دلتالاکتون نباید به محلول عمل آوری اضافه شوند زیرا pH محلول عمل آوری و فرآورده گوشتی را کاهش می دهند که خود موجب کاهش ظرفیت نگهداری آب و راندمان پخت خواهد شد.

دکستروز شیرین کنندگی کمتری نسبت به سوکرالوز دارد ولی فشار اسمزی بیشتری در محصول ایجاد میکند.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

ترکیبی سفید رنگ با قدرت بازی بسیار بالا است که با فرمول شیمیاییKOH نشان داده می شود و با نام های هیدروکسید پتاسیم ، پتاس ، پتاس کاستیک ، پتاس سوزآور و پتاس پرک نیز شناخته می شود.

بر خلاف هیدروکسید سدیم ، هیدروکسید پتاسیم عاری از کلر می باشد و در نتیجه می توان ازآن برای خنثی سازی محلول ها و موادی که باید در عدم حضور کلر خنثی شوند استفاده کرد.

هیدروکسید پتاسیم نسبت به مقدار بیشتری در آب حل می شود. هدروکسید پتاسیم، جامدی بی بو، سفید و ناهموار است که اغلب محلول درآب است و در ساخت صابون، به عنوان الکترولیت در باتری های قلیایی و در قلیایی و در آبکاری الکتریکی، لیتوگرافی و رنگبرها استفاده می شود.

همانند هیدروکسید سدیم ، پتاس ماده بی رنگ و یک نمونه از بازهای قوی است و کاربردهای بسیاری در صنعت و کشاورزی دارد. بیشترین کاربرد این ترکیب واکنش نسبت به اسیدها و خاصیت خورندگی آن است.

تولید جهانی هیدروکسید پتاس تقریبا۸۰۰.۰۰۰ تن در سال ۲۰۰۵ است. هیدروکسید پتاسیم ماده تشکیل دهنده بیشتر صابون های مایع و جامد و همچنین بسیاری از ترکیبات دیگر است. پتاس به راحتی در آب حل می شود و محلولی بازی را ایجاد می کند

موارد مصرف و کاربرد هیدروکسید پتاسیم :

هیدروکسید پتاس خالص را می توان از واکنش هیدروکسید سدیم با پتاسیم ناخالص به دست آورد. این ترکیب را معمولا به صورت قرص های شفاف فروخته می شود، که در تماس با هوا چسبناک می شود، پتاس یا همان هیدروکسید پتاسیم حاوی مقدار متغیری از آب است و انحلالش در آب بسیار گرما زا است.

محلول های پتاس با غلظت حدود۵% در تماس با پوست تحریک کننده، در حالی که با غلظت های بالاتر از ۲% خورنده هستند. در دمای اتاق، تقریبا ۱۲۱ گرم هیدروکسید در ۱۰۰ میلی لیتر آب قابلیت حل شدن دارد.

به دلیل بالا بودن میل ترکیبی هیدروکسید پتاسیم با آب، در آزمایشگاه ها از آن به عنوان ماده خشک کننده نیز استفاده می شود.

هیدروکسیدپتاسیم، بازی قوی و تشکیل دهنده محلول های قلیایی در آب و دیگر حلال های قطبی است. این محلول ها قادربه پروتون زدایی بسیاری از اسیدها، حتی اسیدهای ضعیف، هستند در شیمی تجزیه تیتراسیون با استفاده از محلول های پتاسیم برای سنجش اسیدها استفاده می شود.

از هیدروکسید پتاسیم برای تولید سایر ترکیبات پتاسیم نظیر پرمنگنات پتاسیم ، کربنات پتاسیم ، فسفات های پتاسیم نظیر دی فسفات تترا پتاسیم، یدات پتاسیم، سیانید پتاسیم، تولید رنگدانه ها تولید شیشه، تولید صابون های مایع با کیفیت بالا، ساخت گازوئیل از نباتات، خنثی سازی محلول های اسیدی و در تولید مواد شیمیایی استفاده می شود.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

پرمنگنات پتاسیم ماده ای به صورت بلورهای سوزنی ریز ارغوانی رنگ می باشد.

این ماده بی بو و محلول در آب می باشد. و جزء مواد شیمیایی پر مصرف در صنایع شیمیایی می باشد و به عنوان عامل آندی کردن و اکسنده ی قوی به کار می رود.

پرمنگنات پتاسیم ترکیبی معدنی است با فرمول شیمیایی KMnO۴. نمک آن از یونهای K+ و MnO۴- تشکیل شده است.

کاربردهای پرمنگنات پتاسیم چیست ؟

بسیاری از کاربردهای پتاسیم پرمنگنات به‌ خاطر خواص اکسیدکنندگی آن است، از اینکه یک اکسید کنندهٔ قوی است و اینکه در این فرایندها محصول فرعی سمی تولید نمی کند. از کاربرد های پرمنگنات پتاسیم می توان به جذب اتیلن اشاره نمود که در پس از برداشت محصولات کشاورزی جهت افزایش عمر انبار مانی می توان اشاره نمود.

۱. کاربرد در تصفیهٔ آب و ضدعفونی :

پرمنگنات پتاسیم بعنوان ضد عفونی کننده و برای رفع بوهای نامطبوع هم کاربرد دارد. پرمنگنات پتاسیم برای رفع نوعی بیماری انگلی در ماهی ها استفاده می‌شود.

۲. کاربرد در صنایع سینمایی و تلویزیونی :

در صنایع سینمایی و تلویزیونی، پرمنگنات پتاسیم چینی یکی از مواد شیمیایی اصلی برای کهنه کردن مجموعهٔ لباس‌ها و غیره می باشد. خاصیت اکسید کنندگی پرمنگنات باعث می‌شود که پارچه ها، طناب ها، چوب‌ها و شیشه‌ها بیش از ۱۰۰ سال قدیمی تر از آنچه هستند به نظر بیایند.

3. سنتزهای شیمی آلی:

مهمترین و بزرگترین کاربردهای پتاسیم پرمنگنات، استفاده از آن به عنوان واکنشگر در سنتز برخی مواد آلی به روش اکسایش است. مثلا ترکیباتی بنزوآلکیل به اسیدها اکسید می شوند.

4. تصفیه پسابهای صنعتی :

بدلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی پتاسیم پرمنگنات و قیمت ارزان آن در تصفیه پساب های صنعتی کاربرد دارد.

پرمنگنات پتاسیم چینی :

هرچند بتازگی پرمنگنات پتاسیم ایرانی نیز در کشور تولید میشود اما بیشتر پرمنگنات موجود در ایران پرمنگنات پتاسیم چینی وارداتی میباشد که این فروش پرمنگنات پتاسیم چینی در بشکه های ۵۰ کیلویی گالوانیزه و ۲۵ کیلویی است .

پرمنگنات پتاسیم بر دست یا لباس ایجاد لکه می‌کند بنابراین در استفاده از آن باید احتیاط کرد. لکه روی لباس حاصل از این ماده را می‌توان بوسیله اسید استیک یا اسید کلریدریک پاک کرده و با شستشو با آب رفع کرد. لکه ایجاد شده روی پوست پس از ۴۸ ساعت از بین می‌رود.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

برای تهیه دوغ شیر یا دوغ کره معمولا از شیر بدون چربی استفاده می گردد، در صورت استفاده از شیر پرچرب حتما بایستی آن را هموژنیزه نمود.

بعضی اوقات از شیر خشک بدون چربی و آب با حدود ۹ یا ۱۰ درصد ماده جامد بدین منظور استفاده می گردد.

شیر را در حرارت ۸۲ تا ۸۸ درجه به مدت نیم ساعت حرارت داده و سریع تا ۲۱ الى ۲۲ درجه خنک می کنند.

حدود ۱ درصد از کشت کاملا فعال باکتریهای لاکتیک شامل لوکونستاک و استرپتوکوک از نوع دی استیلاکتیس را با شیر مخلوط کرده و در همان درجه حرارت تا تولید لخته نگه می دارند.

همزمان با تولید لخته حدود ۸ /۰تا ۸۵ /۰ درصد اسید لاکتیک در شیر تولید می شود. سپس لخته را به آرامی مخلوط می کنند و همزمان برای کم کردن ویسکوزیته محصول ۲۰ تا ۲۵ درصد شیر پاستوریزه پرچرب اضافه می کنند.

پس از افزودن ۱ درصد نمک طعام به محصول آن را تا ۴ درجه خنک و بسته بندی می نمایند.

از ترکیبات مهمی که باکتری های لاکتیک علاوه بر اسیدلاکتیک در این دوغ تولید می کنند عبارتند از :

دی استیل، استالدئید، سولفیددی متیل، اسید استیک، اسید پروپیونیک و گاز کربنیک، غلظت ۵ /۱ تا ۲ میلیونیم از دی استیل در محلول باعث خوش طعمی آن می شود.

برای تولید بیشتر این ترکیب در دوغ چند روش ارائه می گردد:

الف۔ اضافه کردن ۱۵ /۰ درصد اسید سیتریک یا نمکهای سیترات مانند سیترات سدیم در هنگام تلقیح مایه.

ب- اضافه کردن مقدار بیشتری از باکتری های لوکونستوک.

ج- اضافه کردن آنزیم پراکسیداز – کاتالار به شیر هنگام تلقیح ۱ درصد کشت لاکتیک.

دوغ شیر بلغاری :

مراحل تهیه این دوغ عینا” مانند قبل بوده با این تفاوت که به این شیر از کشت لاکتوباسیلوس بولگاریکوس نیز اضافه می کنند که تقریبا شبیه لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بوده و عمدتا لاکتوز شیر را به اسید لاکتیک تبدیل می نماید.

خامه ترش این محصول عینا” مانند دوغ شیر تهیه می گردد با این تفاوت که به جای شیر از خامه ۱۸ تا ۲۲ درصد چربی استفاده می گردد.

خامه ای که استفاده میشود بایستی تازه و کمتر از ۲/ ۰ درصد اسید لاکتیک داشته باشد. ابتدا این خامه را در حرارت ۸۲ تا ۸۳ درجه سانتی گراد به مدت نیم ساعت حرارت داده و سپس در حرارت ۶۸ درجه سانتی گراد در فشار ۱۴۱ کیلوگرم به سانتیمتر مربع هموژنیزه و بلافاصله تا ۲۱ درجه خنک می کنند.

پس از نگهداری مخلوط فوق در حرارت ۲۱ تا ۲۲ درجه به مدت ۱۲ تا ۱۴ ساعت اسیدیته مطلوب بایستی به ۶ /۰  تا ۷ /۰ درصد برسد که در این حالت می توان آن را بسته بندی نمود.

معمولا خامه ترش که یک بافت ژله ای با مزه ترش و رایحه ای معطر دارد را می توان به عنوان سس سالاد در چاشنی غذاها و یا در پر کردن نان شیرینی و غیره به کار برد.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

یک ماده شیرین کننده میباشد. مونوساکاریدی است که در میوه های تازه و عسل یافت میشود.

از اینورسیون ساکاروز توسط آنزیم اینورتاز و از ایزومریزاسیون شربت ذرت به دست می آید. چنانچه شیرینی ساکاروز ۱۰۰ درنظر گرفته شود

شربت ذرت با فروکتوز زیاد (High Fructose Corn Syrup (HFCS

در این نوع شربت ذرت، گلوکز توسط آنزیم ایزومراز تبدیل به فروکتوز می شود.

شربتهای ذرت با مقادیر مختلف فروکتوز مانند ۵۵/۴۲ و ۹۰ درصد فروکتوز نامگذاری شده اند.

شربت ذرت با فروکتوز ۴۲ درصد مخلوط مایعی از دکستروز ، فروکتوز ، مالتوز ، ایزومالتوز و ساکاریدهای بزرگتر است که ۴۲ درصد وزن خشک آنها را فروکتوز تشکیل می دهد.

شربت های با فروکتوز ۵۵ و ۹۰ درصد مخلوط مایعی از فروکتوز، دکستروز و ساکاریدهای بلندتری هستند که به ترتیب ۵۵ و ۹۰ درصد وزن خشک آنها را فروکتوز تشکیل می دهد.

چنانچه شیرینی ساکاروز ۱۰۰ درنظر گرفته شود، شیرینی HFCS ۴۲ درصد نسبت به ساکاروز، ۹۰ تا ۹۵ درصد و شیرینی HFCS ۵۵ درصد معادل ۹۵ تا ۱۰۰ درصد می باشد.

سیروتپ نشاسته 

از هیدرولیز نشاسته تحت تأثیر اسید یا آنزیم مخلوطی از مونوساکاریدها،است در اثر حرارتهای بالا این ترکیب تجزیه میگردد.

از این رو برای اندازه گیری رطوبت از کوره الکتریکی با خلاء و حرارت ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتی گراد و یا روش رفراکتومتری استفاده میگردد.

عسل به عنوان شیرین کننده در مواد غذایی مصرف میشود. در صنعت قنادی از عسل به عنوان طعم دهنده استفاده می شود. با توجه به بالا بودن قیمت عسل

مصرف آن در محصولات قنادی به صورت تشریفاتی درآمده است.

گلایسیریزین (Glycyrihizin Acid)

مادهٔ طعم دهنده و عامل ایجادکنندهٔ کافی است از ریشهٔ شیرین بیان استخراج می شود. شیرینی آن ۵ تا ۱۰ برابر شیرینی ساکاروز است.

در آب محلول و طعم شیرین بیان دارد. اگر به شکر اضافه شود شیرینی آن را ۱۰۰ برابر بیشتر میکند. گلیسیریزین آمونیاکی نیز نام دارد.

گلیسریزین شیرینی اش ۵۰ برابر بیشتر از قتد است و در حضور ساکاروز ۱۰۰ برابر شیرین تر است.

به عنوان شیرین کننده در آدامس های فاقد شکر ، دسرهای منجمد کم چربی عاری از شکر کاربرد دارد.

پلی دکستروز پلیمر گلوکز با مقادیر کمی سوربیتول و اسید سیتریک می باشد که فاقد شیرینی است و انرژی معادل یک کیلو کالری در گرم دارد.

خصوصیات کاربردی مناسبی از قبیل حجم دادن قابلیت حل شدن و ذوب شدن در آب دارد. از موارد عمده مصرف در شیرینی پزی، آدامس، آبنبات، محصولات شیری منجمد و محصولات نانوایی می باشد.

در آب نباتهای بدون شکر حاوی شیرین کننده مصنوعی نظیر ساخارین و آسپارتام به عنوان ماده حجم دهنده ( bulking agent ) دارد.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

پس از عملیات شستشو برای ضدعفونی کردن دستگاه ها می توان از حرارت یا مواد شیمیایی ضدعفونی کننده و یا هر دو استفاده کرد. در صورتی که پس از عملیات شستشو در جا، آب داغ ۸۰ تا ۹۰ درجه سانتی گراد را به مدت ۲۰ دقیقه در خط پاستوریزه هدایت کنند، دستگاههای مربوطه ضدعفونی شده و برای عملیات بعدی آماده می گردد.

قطعات و ظروف بزرگ را با در معرض قرار دادن با بخار ۹۵ درجه سانتی گراد برای چند دقیقه می توان ضدعفونی نمود.

ضدعفونی کردن وسایل و ظروفی که با شیر در تماس بوده اند را توسط حرارت یا مواد شیمیایی می توان انجام داد.

وسایل کوچک و قابل انتقال را می توان در محفظه بخار به طور معکوس قرار داده و ابتدا با بخار داغ هوای داخل محفظه را بیرون رانده و سپس به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه ظروف را در معرض بخار ۷۵ تا ۹۵ درجه سانتی گراد قرار داده در صورتی که به جای بخار آب محفظه فقط با هوای داغ تأمین شود درجه حرارت آن حدود ۸۰ تا ۹۰ درجه و مدت حرارت دادن ۲۰ دقیقه خواهد بود در این صورت وسایل و ظروف به خوبی ضدعفونی می گردند.

وسایل بزرگ و غیرقابل انتقال از قبیل تانکها و یا شیردانها را میتوان با لوله های متحرک بخار داغ وارد آنها کرده و بدین ترتیب ضدعفونی کرد. در این حالت حتما بایستی طوری بخار داد که جریان داشته باشد و تمام نقاط وسایل را در بر گیرد.

مواد آمونیاکی :

ترکیبات آمونیاکی شاخه دار هم به عنوان ضدعفونی کننده ها در صنایع شیر استفاده میشود. این ترکیبات را می توان از مشتقات کلرور آمونیم به حساب آورد با این تفاوت که به جای چهار هیدروژن آن چهار شاخه از ترکیبات آلی مختلف قرار دارد.

بعضی از این شاخه ها بین ۸ تا ۱۸ کربن داشته و به طور کلی قسمت فعال این ترکیبات ازت آمونیاکی و چهار شاخه آن می باشد. این ترکیبات یون مثبت باردار بوده و معمولا با یک هالوژن همراه هستند.

محلول ۲۰۰ میلیونیم این ترکیبات بدون بو، غیرسمی و در مقابل حرارت باثبات می باشد و می تواند ضدعفونی کننده بسیار مفیدی برای وسایل صنایع شیر در صورت استفاده با آب سبک باشد.

سایر مواد ضدعفونی کننده :

از دیگر مواد ضدعفونی کننده می توان مخلوطی از اسید سیتریک  و اسید فسفریک ۳۰ درصد و حدود ۵ درصد از مشتقات اسید سوفونیک را نام برد محلول ۲۰۰ میلیونیم این مخلوط نه تنها خواص ضدعفونی خوبی دارد بلکه در مقابل آب سخت و یا ترکیبات آلی مقام بوده و رسوب سنگ شیر دستگاهها را می تواند کنترل کند.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

مضرات نوشابه های گازدار :به خاطر داشته باشید که بیماریها یک شبه پدیدار نمیگردند بلکه در طی سالها بر اثر پیروی از  رژیمهای غذایی نامناسب ایجاد میگردند.بنابراین مصرف نوشابه های گازدار را به حداقل ممکن رسانده و در عوض به نوشیدن آب وآب میوه های طبیعی روی آورید. هرگاه هم که هوس مصرف نوشابه های گازدار را کردید حتما از نی استفاده کنید تا از تماس مستقیم نوشابه با دندانها خودداری کرده باشید.

پــژوهشگران مضرات مصرف نوشابه های گازدار را چـنـیـن برمیشمارند:

۱- پـوسیدگی دندانها:

تمام نوشابه های گازدار خاصیت اســیدی داشته و سبب فرسایش مینای دندانها میگردند. همچنین میزان قند بالای این گـونه مـحــصولات پوسیدگی دندانها را تسریع میکنند.

۲- چاقی:

نوشابه های گازدار عمدتا از آب تصفیه شده، افزودنیهای مصنوعی و شکر تصفیه شده تهیه میگردند. بنابراین فاقد هرگونه ارزش تغذیه ای بوده و تنها به  خاطر میزان  قند بالایشان دارای کالری زیادی میباشند که سبب چاقی در فرد مصرف کننده میگردند. در نوشابه های رژیمی نیز جای شکر معمولی از آسپارتام استفاده میکنند که در ضمن آنکه یک ماده اشتها آور میباشد برای سلامتی نیز مضر بوده و مصـرف آن میگرن، سرگیجه و کاهش توان حافظه را بدنبال دارد.

۳- سوء تغذیه:

افرادی که به مصرف  نوشابه های گازدار اعتیاد دارند و از طرفی که این محصولات موجب کاهش اشتها میگردند بنابراین فرد معتاد تنها به مصرف نوشابه های گازدار روی آورده و دچار سوء تغذیه میگردند. هنگامی که شما در بطری یک نوشابه گازدار را میگشایید بلافاصله حبابها و گازهای موجود در آن به بیرون جهیده وظاهر میگردند.گاز اینگونه محصولات بسبب وجود  اسید فسفریک و دی اکسید کربن در ترکیبات مواد شیمیایی آن ها میباشد که سبب اسیدی گشتن اینگونه محصولات نیز میگردند.

۴- تاثیر بروی کلیه ها:

هنگامی که میزان اسید فسفریک خون افزایش می یابد کلیه ها قادر بدفع سریع آن نمیباشند بنابراین فشار مضاعفی بروی کلیه ها تحمیل میگردد.

5- تاثیر بروی استخوانها:

اسید فسفریک موجود در نوشابه های گازدار ماده ای بسیار سمی میباشد. در صنعت از اسید فسفریک بعنوان سختی گیر آب استفاده میگردد. به این طریق که اسید فسفریک سبب زدودن کلسیم و منیزیوم از آب سخت میگردد. اسید فسفریک در بدن نیز دارای عملکرد مشابهی میباشد. یعنی یون کلسیم را از استخوانها بر داشته و پوکی استخوانها را سبب میگرد

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

تصفیه روغن :

روغن خام عمدتا شامل مخلوطی از تری آسیل گلیسرولها میباشد که به همراه آنها مقداری ترکیبات جزئی که در فصل اول در مورد آنها صحبت شد، رنگدانه های نامطلوب، محصولات حاصل از اکسایش و فلزات حضور دارند. هدف فرآیندهای تصفیه روغن ، جداسازی ناخالصی های نامطلوب است به گونه ای که میزان ترکیبات کمیاب و مطلوب تا حد ممکن حفظ شود و در مواقعی که این ترکیبات کمیاب از روغن جدا شوند، اغلب به دام اندازی آنها در یک مسیر جانبی و بازیابی آنها برای مصارف دیگر امکان پذیر است.

اگر تسهیلات لازم برای تصفیه روغن در دسترس نباشد، این مواد شیمیایی کمیاب ممکن است دوباره به کنجاله باز گردانده شوند، با خوراک دام آمیخته شوند و یا به عنوان کود مورد استفاده قرار بگیرند.

در اروپا اصطلاح « تصفیه روغن » برای کل مجموعه فرایندهایی که در ذیل تشریح می شوند به کار می رود، اما در ایالات متحده آمریکا این اصطلاح فقط معادل با حذف اسیدهای چرب آزاد (خنثی سازی) است.

 

صمغ گیری

عبارت است از عمل آوری با آب یا اسید رقیق ( اسید فسفریک یا اسید سیتریک ) و در این مرحله صمغی تولید میشود که حاوی فسفولیپیدها (و فلزات کمیاب است و می تواند در یک دستگاه سانتریفوژ مورد جداسازی قرار بگیرد.

فسفولیپیدها به صورت لسیتین خام بازیابی میشوند.

صمغ گیری معمولا بیشتر به فرایند استخراج روغن متصل است تا به مراحل بعدی تصفیه روغن , فسفولیپیدهایی که با این روش های صمغ گیری به آسانی حذف نشوند، «غیرقابل هیدراته» نامیده میشوند و عمدتا شامل فسفاتید یک اسید و لیزوفسفاتید یک اسید میباشند که به صورت نمک های کلسیم یا منیزیم حضور دارند.

روشهای دیگر صمغ گیری شامل استفاده از اتیلن دی آمین تترا استیک اسید به منظور حذف فلزات کمیاب و یا استفاده از آنزیم های مناسب برای این منظور می باشد.

در روش آنزیمی، لیپازهای مناسب باعث تشدید شکستن فسفولیپیدها به اشکالی می شوند که آسان تر از روغن جداسازی و حذف می شوند.

• معمولا برای انجام عمل خنثی سازی به منظور حذف اسیدهای آزاد باید از محلولهای قلیایی استفاده شود.

مقداری از روغن نیز همراه با صابون در جریان آبی که باید به یک روش مناسب زیست محیطی دفع شود، هدر می رود.

مقداری از اسیدهای چرب آزاد نیز در طی فرایند بی بوسازی به وسیله تقطیر بخار (تصفیه فیزیکی) حذف میشوند.

روش تصفیه فیزیکی به دلیل مشکلات زیست محیطی کمتر استفاده می شود

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

شیرین کننده ها :

شیرین کننده ها به دو دستهٔ طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند.

شیرین کننده های طبیعی در دسته بندی مواد شیمیایی عموماً جزء گروه کربوهیدراتها می باشند و از کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند و عبارتند از مونوساکاریدها مانند گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز؛ دی ساکاریدها مانند ساکاروز، لاکتوز و مالتوز رافیتوز یک سه قندی است که از گالاکتوز، گلوکز و فروکتوز تشکیل شده است.

الکل های پلی هیدریک (پلی ال ها) در مواد غذایی شامل گلیسرین، سوربیتول، مانیتول و پروپیلن گلایکول هستند.

تمام آنها به استثنای پروپیلن گلایکول شیرینی کمتری از قندها دارند و چنانچه به مقادیر کم مصرف گردند مزه آنها نامشخص است.

پلی ال ها گاهی به عنوان شیرین کننده اصلی مصرف می شوند مثلاً در آدامس های بدون شکر گزیلیتول هم یکی از مواد جایگزین شونده قندهای طبیعی است که از گزیلوز به دست می آید.

این ترکیبات به عنوان شیرین کننده های ضعیف bulk sweeteners نیزمعروفند.

شیرین کنندههای ضعیف عموماً به اندازه ساکاروز شیرین اند و بنابراین تقریباً به همان میزان مصرف میشوند.

شیرین کننده های ضعیف از قندهای هیدروژنه می باشند: شربت گلوکز هیدروژنه، ایزومالت و مانیتول در شیرینیهای بدون قند مصرف می شوند.

سوربیتول در شیرینی های بدون قند و مرباهای دیابتی مصرف می گردد و از گزیلیتول در آدامس های جویدنی بدون قند استفاده می کنند.

نکته :

شیرین کنندههای ضعیف برای متابولیزه شدن نیاز به انسولین ندارند بنابراین دیابتی هامی توانند از آنها استفاده نمایند.

سوربیتول، مانیتول و گزیلیتول به ترتیب از طریق احیای قندهای سوربوز، مانوز و گزیلوز به دست می آیند.

شیرین کننده های مصنوعی جزء گروه شیرین کننده های قوی (intense sweeteners) محسوب می شوند.

این شیرین کننده ها چندین برابر ساکاروز شیرین اند و بنابراین در غلظتهای بسیار کم مورد استفاده قرار میگیرند.

برخی از شیرین کننده های قوی عبارتند از  آسه سولفام , آسپارتام سوکرالوز ، ساخارین

این مواد افزودنی در غذاهای کنسرو شده، شیرین کننده های روی میزی، آب سیب، نوشابه های سبک، ماست ها، دسرها، مخلوط های نوشیدنی، قرص های شیرین کننده و فراورده های کم کالری و بدون قند کاربرد دارند.

اگرچه مشکل می توان شیرینی را تعریف نمود و آنرا به طور قطع اندازه گیری کرد، اما مقایسه شیرینی نسبی مواد مختلف امکان پذیر است.

  • رعنا عنابستانی
  • ۰
  • ۰

اسیدهای آلی و معدنی ضعیف شوینده های اسیدی بسیار مؤثری برای سنگ شیر و جرمی که از این مواد شیمیایی در سطوح تماس رسوب نموده می باشند. مسلما دستگاههای فلزی بایستی نسبت به این اسیدها آسیب پذیری نداشته باشند.

هیچگاه نبایستی از اسیدهای قوی مثل اسید سولفوریک، کلریدریک، نیتریک و غیره بجز در موارد استثنایی برای پاک کردن زمین یا دیوار کارخانه آن هم در صورت ضد اسید بودن استفاده نمود زیرا این اسیدهای قوی تخریب کننده می باشند.

شوینده های اسیدی ضعیف را معمولا به غلظت ۰/۱ درصد هستند می توان برای شستشو استفاده نمود. اینها عبارتند از اسید فسفریک، سیتریک ، تارتاریک و اسید استیک ، از این اسیدها می توان برام نرم کردن سنگ یا جرم شیر استفاده کرد.

برای این منظور ابتدا ظروف و یا دستگاه مورد نظر را با یکی از اسیدهای فوق در دماهای ۶۰ تا ۷۲ سانتی گراد شستشو داده و با یک آبکشی املاح معدنی را جدا می سازند و لذا لایه سخت پروتئین و چربی هم کمی نرم میشود.

در مرحله دیگر لایه فوق را با محلول رقیق سود و یا سایر مواد قلیایی و یا ترکیب آنها کاملا نرم و حل می نمایند و بدین ترتیب جرم شیر را از بین می برند.

شوینده های اسیدی را بایستی با خیس کننده هائی بکار برد تا تمام سطح مورد نظر از اسید پوشیده شود.

اخیرا برای تمیز نمودن سنگ شیر از پلی فسفاتها در آب سبک استفاده می شود که نتیجه مؤثری دارد.

پلی فسفاتها محلول ۱۰ تا ۲۰ درصد پلی فسفات ها در محلول ۰/۰۴ درصد متاسیلیکات سدیم و یا در محلول ۰/۴ درصد خاکستر قلیائی برای شستشوی دستگاه ها بسیار مناسب میباشد و در واقع پلی فسفات در محلول ضعیف قلیائی عمل شستشو دهندگی بهتری خواهد داشت.

 

فرمول پلی فسفات های خاص در محلول های قلیائی برای عملیات شستشو به قرار زیر است:

۱- تترا سدیم پیروفسفات با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد در محلول ۲۵/ ۰ درصد تری سدیم فسفات با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد مؤثر است.

۲- تتراسدیم پیروفسفات با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد در محلول ۴۱ / ۰ درصد متاسیلیکات سدیم و یا محلول  ۴۱ / ۰ درصد Soda Ash تهیه شده میباشد.

٣- تترا سدیم پیرو فسفات با همان غلظت در محلول ۰/۱ درصد Soda Ash است.

۴- سدیم تری پلی فسفات در محلول ۰/۴۱ درصد متاسیلیکات سدیم و یا ۴۱ / ۰ درصد SodaAsh می باشد.

۵- سدیم تتراپلی فسفات در محلول ۴۱ / ۰ درصد متاسیلیکات سدیم ۰/۴۱ درصد می باشد.

۶- سدیم هگزا متافسفاته : این پلی فسفات در محلول ۰/۴۱ درصد متاسیلیکات سدیم و یا ۴۱ / ۰درصد خاکستر قلیائی مناسب است.

۷- سدیم تترامتافسفات: این پلی فسفات هم طبق فرمول های بالا در محلول ۰/۴۱ درصد متاسیلیکات سدیم و ۴۱ / ۰ درصد خاکستر قلیائی تهیه و استفاده میشود.

  • رعنا عنابستانی